Warto wiedzieć
Produkt krajowy brutto
Najprostszą i najlepszą miarą bogactwa i znaczenia kraju w świecie jest całkowita wartość produkcji wytworzonej w danym kraju w określonym roku: tzw. Produkt Krajowy Brutto (PKB) w przeliczeniu na jednego mieszkańca. W związku z tym, że PKB jest miarą efektywności gospodarki istnieje zależność pomiędzy wielkością PKB a naszym wynagrodzeniem.
Z przedstawionych na wykresie danych statystycznych wynika, że istnieje prosta zależność pomiędzy wielkością PKB/os., a średnim wynagrodzeniem w danej wspólnocie. Gdy gospodarka dobrze się rozwija to PKB wzrasta – społeczeństwo się bogaci (średnie wynagrodzenie rośnie), gdy PKB maleje – społeczeństwo ubożeje.
Oznacza to tyle, że jeśli rośnie PKB, to więcej wytwarzamy, a jeśli więcej wytwarzamy to przybywa miejsc pracy i możemy więcej zarabiać. Jeśli na rynku pracy wzrasta zapotrzebowanie na pracowników, wartość pracy automatycznie rośnie. Wówczas średnie wynagrodzenia podnosi „niewidzialna ręka wolnego rynku pracy”. Jest to zjawisko niezależne od pracodawcy.
Pojęcie Produktu Krajowego Brutto (PKB) możemy zdefiniować w dwojaki sposób:
- Od strony produkcyjnej:
PKB jako suma wartości dóbr wytworzonych w Polsce, w określonymroku liczony jako:
PKB = suma wartości dodanej ze wszystkich gałęzi produkcji narodowej
Definicja ta posługuje się pojęciem wartości dodanej, która oznacza przyrost wartości dóbr w wyniku określonego procesu projektowania produktu, produkcji i dystrybucji. Do polskiego PKB dolicza się tylko tę część wartości dodanej, o którą wzrosła wartość towaru w Polsce.
- Od strony konsumpcyjnej
PKB jako suma konsumpcji w Polsce, powiększona o eksport i inwestycje, a pomniejszona o import. Oznacza to, że jeżeli więcej eksportujemy, to PKB rośnie, jeżeli więcej importujemy, PKB maleje.
PKB = konsumpcja w Polsce + (eksport – import) + inwestycje
Dla nauczycieli:
Produkt krajowy brutto
Produkt krajowy brutto – scenariusz